Chế tài xử lý đối với hành vi đăng tải tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng

Bên cạnh những thông tin tích cực hiện tồn tại một lượng lớn thông tin giả, sai sự thật được phát tán trên không gian mạng, gây hoang mang trong nhân dân, tác động tiêu cực đến dư luận xã hội, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Trong những năm gần đây, khái niệm “ Cách mạng Công nghiệp 4 .0” được nhắc nhiều trên truyền thông, mạng xã hội và thực tế, công nghệ thông tin trên thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng đã và đang có những bước tiến nhảy vọt, tác động mạnh mẽ toàn diện đến mọi mặt đời sống xã hội. Theo Digital 2024 (Báo cáo thường niên về các xu hướng truyền thông xã hội do Meltwater và We Are Social) công bố: Trong năm 2024 lượng người dùng MXH trên toàn cầu đã vượt mốc 5 tỉ người (chiếm khoảng 62,3 % dân số thế giới); số người thường xuyên sử dụng MXH trên toàn cầu đã tăng 5,6 %, vượt xa mức tăng 0,9 % của dân số thế giới và người dùng thường dành 2 giờ 23 phút mỗi ngày để hoạt động trên các nền tảng MXH (lựa chọn sử dụng khoảng 6,7 nền tảng mỗi tháng). Tại Việt Nam, tính đến đầu năm 2024, có 78,44 triệu người sử dụng internet (tỉ lệ tiếp cận internet đạt 79,1 % tổng dân số); 72,70 triệu người sử dụng MXH (chiếm 73,3 % tổng dân số); 168,5 triệu kết nối di động (chiếm 169,8 % tổng dân số) và thời gian trung bình người Việt dùng internet trên điện thoại di động là 3 giờ 30 phút mỗi ngày. Những con số trên cho thấy bức tranh sinh động về sự phát triển công nghệ thông tin và không gian mạng trong thời đại 4.0.

Tin giả xuất hiện ngày càng nhiều, đe dọa trực tiếp đến an ninh, trật tự xã hội. (Nguồn Internet)

Hình ảnh tài khoản Facebook cá nhân và bài viết có nội dung sai sự thật được chia sẻ

Có thể nói với mạng xã hội đang trở thành kênh thông tin được người dùng tiếp cận nhanh, số lượng lớn. Bên cạnh những thông tin tích cực sẽ tồn tại một lượng lớn thông tin giả, sai sự thật được phát tán trên không gian mạng, gây hoang mang trong nhân dân, tác động tiêu cực đến dư luận xã hội, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân... Thậm chí, được các thế lực phản động, phần tử xấu lợi dụng xuyên tạc, bóp méo sự thật để tuyên truyền, kích động, gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện âm mưu, chiến lược “diễn biến hòa bình”, “cách mạng màu”, “cách mạng đường phố” … nhằm thay đổi thể chế chính trị, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Hiện nay, bên cạnh công tác tuyên truyền giáo dục, định hướng hoạt động trên không gian mạng, Nhà nước, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm răn đe, phòng ngừa ngăn chặn, xử lý, góp phần tạo môi trường trên không gian mạng lành mạnh như: Luật An toàn thông tin mạng năm 2015; Luật An ninh mạng năm 2018; Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử; Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội năm 2021…

Theo đó, chế tài xử lý đối với hành vi đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng được quy định tại Điều 8 Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, Điều 9 Luật An ninh mạng năm 2018 (gồm: chế tài hành chính, chế tài kỷ luật, chế tài hình sự và chế tài dân sự) và tùy từng tính chất, mức độ mà người thực hiện hành vi vi phạm có thể bị áp dụng một hoặc nhiều chế tài đối với một hành vi vi phạm; cụ thể:

- Đối với chế tài hành chính (quy định tại Nghị định 15/2020/NĐ-CP): mức xử phạt được áp dụng cho cá nhân là từ 5 đến 10 triệu đồng và tổ chức là từ 10 đến 20 triệu đồng, ngoài ra còn có mức phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng được áp dụng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Bên cạnh việc phạt tiền, chế tài hành chính cũng quy định biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm.

- Đối với chế tài hình sự, các hành vi tiết lộ thông tin bí mật nhà nước, bí mật đời tư, cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân còn được quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015 với các tội danh, như: “Làm nhục người khác ” (Điều 155); “Vu khống” (Điều 156); “Xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác” (Điều 159); “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” (Điều 331); “Cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy vật hoặc tài liệu bí mật nhà nước” (Điều 337); “Vô ý làm lộ bí mật nhà nước; tội làm mất vật, tài liệu bí mật nhà nước” (Điều 338); “Cố ý làm lộ bí mật công tác; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác” (Điều 361); “Vô ý làm lộ bí mật công tác; tội làm mất tài liệu bí mật công tác” (Điều 362)…

Công an huyện Ea H'Leo làm việc với trường hợp đăng tải thông tin sai sự thật

Vấn đề đặt ra trong thực tiễn hiện nay, để hạn chế tối đa các thông tin sai sự thật trên không gian mạng, ngoài việc cơ quan có thẩm quyền, tăng cường công tác quản lý hoạt động của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, mạng xã hội thì bản thân mỗi người dân khi tham gia môi trường không gian mạng cần nêu cao trách nhiệm, “ thượng tôn pháp luật ”, tỉnh táo khi tiếp nhận, cân nhắc khi chia sẻ các thông tin để hạn chế thấp nhất những hành vi vi phạm pháp luật cũng như vô tình tiếp tay cho các phần tử xấu, phản động lợi dụng, chống phá Đảng, Nhà nước trên không gian mạng. Do đó, khuyến nghị mọi người dân khi đăng tải, chia sẻ, thông tin trên không gian mạng, phải phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, không xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức và Nhà nước. Nếu vượt quá mức cho phép có thể được xem là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị áp dụng chế tài hành chính, hình sự tương ứng theo quy định.

Tin giả xuất hiện ngày càng nhiều, đe dọa trực tiếp đến an ninh, trật tự xã hội. (Nguồn Internet)

Hình ảnh tài khoản Facebook cá nhân và bài viết có nội dung sai sự thật được chia sẻ

Minh Nguyệt – Công an huyện.